เปิดตัวโครงการชุมชนต้นแบบคาร์บอนเหลือศูนย์เป็นครั้งแรก

เปิดตัวโครงการชุมชนต้นแบบคาร์บอนเหลือศูนย์เป็นครั้งแรก

 

เป็นงานวิจัยของ อาศรมพลังงานวิสาหกิจเพื่อสังคม ร่วมกับ สถาบันปลูกป่าและระบบนิเวศ ปตท.และ ชุมชนใน ตำบลกำแพง อำเภอเกษตรพิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด คาดจะเป็นต้นแบบของการลดโลกร้อน โดยใช้ประโยชน์จากถ่านไบโอชาร์มาช่วยกักเก็บคาร์บอนลงดิน ปรับปรุงคุณภาพดินเสื่อมโทรมในเขตทุ่งกุลาร้องไห้ ให้เหมาะกับการเจริญเติบโตของต้นไม้ในพื้นที่ปลูกป่าของ ปตท.

นายชาญชัย ลิมปิยากร ผู้อำนวยการอาศรมพลังงานวิสาหกิจพื่อสังคม ได้เปิดเผยว่า อาศรมพลังงานฯ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก มูลนิธิพลังที่ยั่งยืน ของกลุ่ม ปตท. และ บริษัท ไทยแอร์เอเชีย จำกัด ร่วมกับสถาบันปลูกป่าและระบบนิเวศ ปตท.เพื่อเริ่มงานวิจัยในพื้นที่ตำบลกำแพง ภายใต้ “โครงการชุมชนต้นแบบคาร์บอนเหลือศูนย์” หรือ Zero Carbon Community ขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย

โครงการ Zero Carbon Community เป็นงานวิจัยจัดเก็บข้อมูลการใช้พลังงานซึ่งก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไปสู่บรรยากาศของชุมชนในตำบลต้นแบบคือตำบลกำแพง อันมีผลต่อภาวะโลกร้อน แล้วนำข้อมูลมาวางแผนในการกักเก็บคาร์บอนลงดินเพื่อชดเชยการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยสัดส่วนของการเก็บคาร์บอนไดออกไซด์กับการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ของชุมชนต้องลดต่ำลงจนเหลือศูนย์ ทั้งนี้กิจกรรมหลักที่นำไปสู่การกักเก็บคาร์บอนคือการนำเอาเศษไม้จากต้นยูคาลิปตัส ที่มีอยู่ทั่วไปในพื้นที่ มาผลิตเป็นถ่านไบโอชาร์ จากนั้นนำไปผสมกับเศษวัสดุการเกษตรในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ด้วยการบดถ่านให้ละเอียดคลุกกับมูลสัตว์และเศษวัสดุการเกษตร หมักเป็นปุ๋ยอินทรีย์ถ่านไบโอชาร์ เพื่อช่วยให้การเจริญเติบโตของต้นไม้ดีขึ้น

ทั้งนี้พื้นที่ตำบลกำแพง เป็นเขตที่อยู่ในแผนการปลูกป่าของสถาบันปลูกป่าและระบบนิเวศ ปตท.ประมาณ2,000 ไร่ มาหลายปี แต่เนื่องจากสภาพอากาศที่แห้งแล้งมาก ของบริเวณทุ่งกุลาร้องไห้ที่ครอบคลุมพื้นที่หลายจังหวัด กอปรกับสภาพดินที่ขาดธาตุสารอาหารที่เหมาะสมสำหรับต้นไม้ การปลูกป่าจึงไม่ได้ผลตามเป้าหมายที่ต้องการ ดังนั้น งานวิจัยนี้จะช่วยเปรียบเทียบกับการปรับปรุงคุณภาพดินจากการใช้ถ่านไบโอชาร์ กับการปลูกแบบเดิม ซึ่งคาดว่านอกจากจะทำให้ได้องค์ความรู้ใหม่แล้ว ยังจะเป็นการช่วยกักเก็บคาร์บอนลงดิน อีกทั้ง ผลพลอยได้จากการทำเตาเผาถ่านนี้ จะช่วยสร้างรายได้ให้ชุมชนอีกทางหนึ่งด้วย

นายชาญชัยกล่าวว่า ได้เชิญชุมชน และผู้เกี่ยวข้องมาประชุมหารือกันในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 นับเป็นการเปิดตัวโครงการ จากนั้นจะมีเก็บข้อมูล และวางแผนเก็บคาร์บอน ด้วยการทดลองสร้างเตาเผาถ่าน นำถ่านไบโอชาร์ที่ได้ผสมลงดิน ในรูปแบบต่างๆ ซึ่งวิธีการจะต้องเรียนรู้ร่วมกัน คาดว่าในระยะเวลา 1 ปี จะทราบผลว่า การดำเนินงานนี้ประสบผลอย่างไร ก่อนที่จะขยายงานต่อไป

“ผมต้องขอบคุณชุมชน ผู้นำชุมชน ครู นักเรียน องค์การบริหารส่วนตำบล เจ้าหน้าที่ ปตท. และผู้เกี่ยวข้องทุกท่าน ที่ช่วยกันทำงานวิจัยในโครงการนี้ ที่สำคัญคือ การสนับสนุนของ ปตท.ผ่านมูลนิธิพลังที่ยั่งยืน และการสนับสนุนการเดินทางมาทำงานในพื้นที่ของ บริษัท ไทยแอร์เอเชียฯ โดยผมเชื่อว่า งานวิจัยนี้จะเป็นต้นแบบของการสร้างชุมชนที่ลดการปล่อยคาร์บอนสู่ชั้นบรรยากาศจนเหลือศูนย์ เพื่อช่วยลดโลกร้อนได้ในอนาคต” นายชาญชัยกล่าวทิ้งท้าย